بررسی فرایندهای هیدروژئوشیمیایی مؤثر بر کیفیت آب زیرزمینی دشت راین، کرمان با استفاده از روش‌های آماری

هدف از این مطالعه بررسی فرایندهای هیدروژئوشیمیایی مؤثر بر کیفیت آب زیرزمینی دشت راین (شمال شرقی استان کرمان) است. برای این منظور، 23 نمونه آب زیرزمینی از چاه های درحال پمپاژ در سطح دشت برداشته و مقادیر pH، EC، TDS و قلیاییت و غلظت Ca2+، Mg2+، Na+، K+، Cl-، SO42- و HCO3- اندازه‌گیری شد. به منظور ارزیابی ژئوشیمی آبخوان و فرایندهای هیدروژئوشیمیایی حاکم بر آن، نمایش های گرافیکی و تحلیل های آماری داده‌های هیدروژئوشیمیایی (تحلیل مؤلفه‌های اصلی، تحلیل خوشه‌ای و ضرایب همبستگی) انجام شدند. با توجه به روش‌های هیدروژئوشیمیایی و آماری مورد استفاده، اصلی‌ترین عامل مؤثر بر کیفیت آب زیرزمینی منطقه، برهم‌کنش بین آب و مواد سازنده آبخوان (رسوبات تبخیری و مارن) است. فرایندهای هیدروژئوشیمیایی حاکم بر ترکیب شیمیایی آب زیرزمینی، انحلال کانی‌های تبخیری و  کربناتی، هیدرولیز سیلیکاتها و تبادل یونی می باشند. رسم داده‌های شیمیایی روی نمودار گیبس نشان می‌دهد که انحلال کربنات ها و هیدرولیز سیلیکات ها و انحلال کانی های تبخیری از عوامل غالب کنترل‌کننده شیمی آب زیرزمینی محسوب می شوند. براساس این مطالعه تبادل یونی نیز نقش مهمی در کنترل شیمی آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه دارد. نتایج تحلیل آماری، یافته های مزبور را تأیید‌ می کند.